Als manager zorg je voor stabiliteit én groei. Voor een inspirerende cultuur, maar ook voor organisatie en samenhang. Je wilt individueel excelleren, maar moet er tegelijkertijd voor zorgen dat er sprake is van een optimale groepsdynamiek. Kortom: als manager heb je meerdere rollen. Je bent ondernemer, organisator, coach en leider inéén.

Toch hebben veel managers de neiging zich alleen te focussen op de rol(len) waarin ze van nature goed zijn. In dit artikel lees je waarom het belangrijk is om in alle rollen te kunnen schitteren, hoe je die rollen beter leert beheersen en wat voor type manager jij bent.

Managers vinden niet al hun rollen even interessant. Sterker nog, vaak hebben ze een afkeer voor organiseren, coachen, ondernemen of leidinggeven. Maar om een goede allround manager te worden, moet je je in alle rollen verdiepen en de benodigde vaardigheden ontwikkelen. Zodat je uitblinkt in de rol die op elk moment van je kan worden gevraagd. De huidige tijd vraagt om managers die flexibel, innovatief en technologisch onderlegd zijn. Er is behoefte aan leiders die kunnen navigeren in een complexe en snel veranderende omgeving en effectief leiding kunnen geven aan teams in een inclusieve werkomgeving. (Lees ook: Met deze eigenschappen word je een toekomstbestendige manager)

 “Niemand blinkt uit in alle managementrollen, we zijn tenslotte mensen en geen machines. Gelukkig kun je minder goed ontwikkelde vaardigheden leren”

Met behulp van het ManagerOntwikkelModel® van ISBW, gebaseerd op het Concurrerende Waardenmodel van Quinn, krijg je inzicht in de eerder genoemde basisrollen van de manager: Coach, Ondernemer, Organisator en Leider. Deze rollen omvatten kerntaken als het inspelen op verandering, het realiseren van resultaten, het werken volgens afspraak en het ontwikkelen van medewerkers. Het model biedt managers handvatten om te ontdekken waar ze staan en wat zij nodig hebben om zich verder te ontwikkelen als manager.

Van nature een voorkeursrol

Rob Rijbroek, directeur van opleider ISBW, benadrukt dat niemand daadwerkelijk uitblinkt in alle vier de rollen. “We blijven tenslotte mensen en zijn geen machines. We hebben allemaal van nature een voorkeursrol”, stelt hij. “Sommige mensen zijn geboren leiders, maar missen organisatorisch talent. Anderen zijn fantastische coaches, maar ontbreekt het aan commercieel inzicht. Maar het goede nieuws is dat je minder goed ontwikkelde vaardigheden kunt leren.”

Als manager heb je ook te maken met verschillende generaties – nog nooit waren er zo veel verschillende generaties actief op de werkvloer als nu – wat ook om een andere benadering van managers vraagt. Volgens Rijbroek moeten zij meer openstaan voor de ideeën van medewerkers uit verschillende generaties: “Oud leert van jong en andersom. Elke generatie is anders opgevoed en heeft andere ontwikkelingen meegemaakt.”

Coach: inlevend en toegewijd, maar soms te toegeeflijk

Bij de nieuwe generatie werknemers is er volgens de ISBW-directeur vooral behoefte aan managers die uitblinken in de coachende rol. “Alles gaat zo snel tegenwoordig dat er geen tijd is om stil te staan bij bepaalde dingen. Dit vraagt om begrip over en weer.” Managen blijft een mensgericht vak: als manager wil je medewerkers boven zichzelf uit laten stijgen en streef je altijd naar een optimale samenwerking binnen je team. In de rol van coach is het belangrijk dat je inlevingsvermogen hebt, toegewijd bent en je team steunt, complimenten en vertrouwen geeft. Daarnaast heb je als manager een voorbeeldfunctie.

Belangrijke voordelen van uitblinken in de rol van coach zijn: een hogere productiviteit, meer werkgeluk, sterkere relaties, betere communicatie en meer grip op verandering. Mogelijke valkuilen zijn: te toegeeflijk zijn, te weinig oog voor taakgerichtheid en onduidelijkheid over het verschil tussen iemand steunen en het met iemand eens zijn. Trainingen en opleidingen kunnen je helpen assertiever te worden, je eigen standpunten te uiten en je emoties bij het coachen op de achtergrond te houden.

Ondernemer: proactief en besluitvaardig, maar soms ongeduldig

Ben jij proactief, besluitvaardig en toon je initiatief? Dikke kans dat je een geboren ondernemer bent. Je kunt snel handelen, verantwoordelijkheid nemen, richting geven en controle houden, bent resultaatgericht en gaat uitdagingen niet uit de weg. De belangrijkste valkuilen bij de rol van ondernemer zijn: te weinig tijd vrijmaken om te luisteren, weinig begrip en geduld kunnen opbrengen voor de ideeën en bezwaren van anderen en een te grote controledrang.

Het is belangrijk dat je in deze rol leert hoe je constructief feedback kunt geven en weet hoe je beter kunt luisteren naar de inbreng van je teamleden. Creëer een cultuur waarin je elkaar op zaken durft aan te spreken en weet hoe je kunt samenwerken met mensen die anders zijn dan jij. Word je meer bewust van de impact die je maakt op anderen en delegeer zo veel mogelijk, want je kunt niet alles zelf doen.

“Overmatig micromanagement gaat ten koste van het vertrouwen en de autonomie van het team”

Organisator: efficiënt en productief maar soms te rigide

Een goed georganiseerde manager kan processen, taken en middelen effectief beheren. Dit leidt tot een verbeterde efficiëntie en productiviteit binnen het team en de organisatie als geheel. Werkzaamheden worden gestroomlijnd, deadlines worden gehaald en er wordt effectief gebruik gemaakt van beschikbare middelen. Dit biedt duidelijkheid en structuur: jouw team weet wat er van hen verwacht wordt, welke prioriteiten er zijn en welke bijdrage ze zelf kunnen leveren om doelen te halen. Deze manier van werken zorgt voor stressvermindering en een effectievere besluitvorming.

Een manager die te veel nadruk legt op organisatie en structuur is soms te rigide en staat minder open voor verandering. Dit belemmert het aanpassingsvermogen van het team en staat innovatie in de weg. Een andere valkuil is overmatig micromanagement, doordat je je te veel bezighoudt met de details en te veel controleert. Dit gaat ten koste van het vertrouwen en de autonomie van het team. Tot slot zijn gebrek aan adaptiviteit en verwaarlozing van de menselijke aspecten gevaren die op de loer liggen.

Leider: stevige visie, maar soms manipulatief

Een goede leider heeft een stevige visie en leidt de innovaties en veranderingen die nodig zijn. In deze rol weet je met weerstand om te gaan en inspireer en enthousiasmeer je medewerkers. Dit leidt tot een hogere betrokkenheid, doelgerichtheid en betere prestaties. Met effectieve communicatie bevorder je een gezonde teamdynamiek, verminder je de kans op misverstanden en verbeter je de samenwerking. Tot slot zorg je voor een gestroomlijnde besluitvorming en voorkom je stagnaties.

Valkuilen zijn te enthousiast zijn als er nog te weinig draagvlak is, manipulatief overkomen, te impulsief zijn of te veel risico nemen en te weinig openstaan voor de inbreng van anderen. Opleidingen en trainingen kunnen managers die zich in deze rol willen ontwikkelen helpen om systematisch na te denken over volgende stappen en hierover helder te communiceren en beslissingen te nemen op basis van data in plaats van emoties. Daarnaast kun je leren om empathie te kweken, beter te luisteren naar medewerkers en hen te betrekken bij het maken van keuzes.

Ontdek welk type manager jij bent

Rijbroek benadrukt dat managers die uitblinken in slechts één of hooguit twee rollen, hun vaardigheden voor de andere rollen verder moeten ontwikkelen. “Al is het maar met 10 procent. Want pas als je alle rollen enigszins beheerst, ben je de ideale manager en begrijp je managers met andere voorkeursrollen ook beter. Als leider word je pas echt geaccepteerd als je jezelf bent en geen toneel speelt. Mijn advies aan managers luidt dan ook: blijf in je kracht en herken en erken je mindere punten.”

Wat voor type manager ben jij? Met behulp van de assessmenttool van ISBW test je als manager gratis welke rol het dichtst bij je ligt. Als je meer wilt weten over de verschillende rollen van de manager en welke taken en vaardigheden hierbij horen, lees dan deze whitepaper. Weet je welke rol je wilt verbeteren? ISBW biedt meer dan 200 opleidingen en trainingen waaruit je kunt kiezen om je managementskills te verbeteren.